Had afgelopen dinsdag twee kameraden op de koffie. We kennen elkaar al vanaf de kleuterschool. Altijd mooi om even bij te praten. Toen we de verhalen over onze lagereschooltijd gehad hadden, kregen we het over oorlogsfilms. Als kleine jongens speelden we graag soldaatje. Saving Private Ryan is nog steeds favoriet bij ons. En natuurlijk gewoon de zwart-wit versie van The Longest day. En net als de vorige keer toen we het over de oorlog hadden, kwamen we nu ook te praten over wat wij zouden doen als wij in zo’n situatie kwamen. Stel dat Poetin… Zouden we ‘in het verzet’ gaan? We kunnen ons bijna niet verplaatsen in zo’n situatie. Toen dan? Stel het was nu 1940. Zouden wij dan…? Ik zei dat ik het niet wist. Voor hetzelfde geld raak je ook in de ban van de Duitse propaganda. Daar moet je niet te makkelijk van denken dat zoiets jou niet zal betoveren. Je weet het niet. Of zouden we met hand en tand ons land verdedigen? Bruggen opblazen om de vijand dwars te zitten. Ons land met ons bloed eren? Nogmaals, je weet het niet. „Als je Nederland nu ziet, hoe slecht er nu wordt gepraat over asielzoekers en buitenlanders, dan lijkt het net of we alle goede voornemens van mei 1945 zijn vergeten”, zei de ene kameraad. We lieten die opmerking even boven de tafel zweven. Ik liep naar de keuken om drie nieuwe cappuccino’s te maken. Toen ik die op de tafel zette, hadden de jongens het erover dat die discussie niet over buitenlanders en asielzoekers zou moeten gaan maar over islam. „Islam is een serieuze bedreiging voor de vrijheden waar destijds zo hard voor gestreden is. Islam is geen religie maar een keiharde, gewelddadige ideologie, net als het Nationaal Socialisme. En de verzetsstrijders van toen zouden, als ze nu geleefd hadden, juist keihard tegen islam tekeer gaan omdat ons land en onze manier van leven er door bedreigd wordt. In mei 1945 wist iedereen zeker: Nederland zal nooit meer worden overgenomen of bezet door wat dan ook”, sprak de andere kameraad stellig. We roerden in onze kopjes. Vervolgens klonken er zinnen als: ach ja, toe maar, wat weten wij er ook van. Het zal wel loslopen allemaal. Wie spelen er op Bevrijdingspop eigenlijk? Al asperges gehad?
(Dagblad van het Noorden, 2 mei 2015)